Roofblei. Een prachtige sportvis. Snel en wild. De vissen gedragen zich alsof ze onverwoestbaar zijn. Ze kleunen op hun prooi alsof het de laatste is van hun leven. Ze ontwikkelen ook ongelofelijk hoge snelheden onderwater. Soms, tijdens het super snel binnenvissen zal de vis je lijn doen slap vallen. De vis is gewoon sneller dan dat jij kunt binnendraaien. Van schrik aanslaan? Geen probleem. De vissen hebben het aas al te pakken voordat je kunt reageren op een voorbijflitsende roofblei. Dit alles suggereert dat de roofblei een stevige vis is die lichamelijk tegen een stootje kan. Echter, niets is minder waar. Eigenlijk is de roofblei een lichamelijk vrij zwakke vis. Indien niet goed met de vis wordt omgegaan, dan is de kans meer dan aanwezig dat de vis onnodig beschadigd raakt of zelfs overlijdt. In de loop der tijd heb ik zo mijn eigen manieren gevonden om met de vis om te gaan. Of dit de juiste manieren zijn? Ieder zal er zijn mening over hebben. Toch heb ik sterk het gevoel dat mijn manieren in ieder geval niet de slechtste zijn. Dit artikel gaat vooral over het uit het water halen tot en met het terugzetten. Dit zijn de handelingen waarbij het met de roofblei het vaakst misgaat.
Nekgreep:
Roofblei is een moeilijk te hanteren vis, maar de wat kleinere vissen zijn gemakkelijk te pakken via de nekgreep. Indien het mogelijk is, dril dan de vis naar de kant, laat de vis even uitrazen en grijp de vis stevig achter de kop. Plaatjes zeggen meer dan woorden, vandaar dat ik een foto heb bijgevoegd waar de nekgreep duidelijk op is te zien. Rix, de vanger van deze vis, heeft redelijk grote handen en met grote handen kunnen net wat grotere vissen worden gepakt via deze methode. Deze vis werd in de winterperiode gevangen en zoals wellicht bekend is het metabolisme door de temperatuur van een vis op een laag pitje gezet. De vis is in deze periode goed onder controle te houden. Echter kan dit in de zomermaanden heel anders zijn. De vissen zitten dan vol energie. Vaak lijken ze zich gewonnen te geven, echter indien de vis dan wordt aangeraakt, zullen de vissen vaak nog een poging wagen om weg te komen. En soms ook meerdere keren. Hier kan een risico ontstaan. Een dreg, die buiten de bek hangt, kan door het geweld dat de vissen altijd gebruiken gemakkelijk in de hand van de visser schieten. Zeker indien de visser de nekgreep al heeft aangezet, maar de vis nog niet volledig onder controle heeft. Eerlijk gezegd zit ik op zich niet zo met uw pijntjes. Een tetanusprik doet wonderen na het verwijderen van de dreg. Maar de vis zal niet stoppen met flippen op het moment dat de dreg in uw hand is gezet. De vis zal zichzelf behoorlijk beschadigen op dat moment. Veel delen van de bek zijn zacht. Onnodige scheuren zullen ontstaan. De vis moet voor de nekgreep wat verder worden afgedrild.
Wellicht is het een idee om de dreg met een tang uit de bek te tikken indien dit mogelijk is. De vis zwemt dan weg zonder uit het water te zijn geweest. Dan maar geen foto. Het beste voor de vis en het beste voor de visser. Ik geloof U toch wel op uw blauwe ogen dat U een roofblei hebt gevangen.
Als gezegd is een roofblei een zwakke vis. Ze zijn erg moeilijk weer op gang te krijgen op warme dagen bij een hoge watertemperatuur. Flink lang doordrillen is dan eigenlijk geen optie wat mij betreft. De kans is te groot dat de vis niet meer wegzwemt. Op die momenten is het absoluut het beste om de vissen in het water te onthaken.
Onthaaktang:
Daarmee kom ik automatisch op de onthaaktang. Ik gebruik gewoon de zelfde als voor de snoek. Een robuuste tang met zo lang mogelijke hangvaten. Maar daar is niet alles mee gezegd wat mij betreft.
Ik denk dat iedereen wel eens die dunne, op een schaar lijkende onthaaktang heeft gezien. Je weet wel. Degene die zichzelf bij ronde vingergaten lockt. Indien je niet weet welke ik bedoel, kijk dan maar eens naar één van de Vis TV uitzendingen die over snoeken gaat. Eén van de vissers gebruikt altijd zo’n tang voor het snoeken. Het zal voor het snoeken misschien een goede tang zijn. Hoewel ik er mijn twijfels over heb. Maar hoe dan ook gebruik ik deze tang niet voor de roofblei. Ik vind de tang gevaarlijk en heb met eigen ogen ook gezien wat het kan veroorzaken. Ik zal het voorbeeld maar geven. Roofblei is rustig op de kant, maar erg gevoelig voor prikkels. Op het moment dat je de bek raakt dan flipt de vis vaak. En als met alles zal de roofblei heftig flippen. Ik had juist een redelijke roofblei geland. De vis had het aas volledig genomen. Alle twee de dreggen zaten achter in de bek. Een medevisser zag dit en reikte mij zijn tang aan. Het bleek van het hierboven beschreven type. Zonder na te denken pakte ik de tang aan. Ik stak de tang in de bek en pakte de eerste dreg. Direct vergrendelde de tang zich zodat deze niet meer open kon. Direct ook begon de vis vreselijk te flippen. De vis draaide meerdere malen om de as en helaas was de tang gelockd aan de dreg. Ook waren mijn vingers vastgeklemd in de vingergaten van de tang. Ik kon mijn vingers niet loskrijgen en de tang dus ook niet loslaten. Ook kon ik mijn hand niet meedraaien. De death roll werd een suicide roll. De bek van de roofblei was ernstig beschadigd omdat de twee dreggen met grof geweld uit de bek werden gescheurd. Opnieuw power gekoppeld aan eigenlijk een zwak gestel. Dat deed het hem. Echter heeft een roofblei wel degelijk behoorlijk harde delen in de bek. Stel dat de dreggen daar hadden gezeten… Dan was waarschijnlijk mijn duim of mijn wijsvinger de klos geweest. Of allebei.
Eigenlijk ben ik het meest overtuigd van mijn gelijk met betrekking tot dit punt: Gebruik dit type tang niet.
Roofblei haalt soms ook groot aas diep naar binnen…
Schepnet
Stel dat de vis uit het water moet en je hebt de keuze tussen landen met de hand of landen met een schepnet? Net als bij zoveel dingen hebben de methodes voor- en nadelen. Laten we er maar eerlijk over zijn. Voor mij is de beste methode gewoon onthaken in het water. Maar soms moet toch de vis uit het water. Een foto maken of een ongelukkig gehaakte vis kunnen een reden zijn de vis uit het water te halen.
Groot voordeel van met de hand landen is dat de vis onbeschadigd kan worden teruggezet. Maar dat geldt alleen indien alles volgens plan gaat. En zoals gezegd zal de vis zich meerdere malen stevig verzetten. Ook op de kant. En wat als dit gebeurt op het moment dat je over de rivierkeien naar een vlak stuk loopt? De vis en zeker de grote vissen zijn moeilijk met de hand onder controle te houden. Nu heb ik het over rivierkeien, maar ook een vis laten vallen op een vlakke ondergrond is geen optie. Is er dan geen manier te vinden waarbij de vis rustig blijft? Ik zou zeggen dat die er is. Je kunt de vis half dood drillen. Lekker handig tijdens het terugzetten. De vis zal in veel gevallen niet meer wegzwemmen op warme dagen bij hoge watertemperaturen. Bij het landen met de hand moet je hoe dan ook naar mijn gevoel behoorlijk doordrillen voordat de vis zich laat pakken. De vis heeft zelfs dan soms al moeite om weg te zwemmen. Dus extra dooddrillen lijkt mij nooit een optie.
Bij een aantal van mijn stekken kan ik niet om een schepnet heen. Indien je 4 meter boven het wateroppervlak sta, dan moet je wel. Natuurlijk zal je wel eens een schubje in je net vinden na het terugzetten van de vis, maar echt vaak gebeurt dit niet. Hierbij schets ik direct een nadeel van een net. Een ander is dat een dreg in het net kan grijpen. Maar gelukkig zal het net de vis dusdanig ondersteunen dat er tijdens het flippen van de vis niet veel kan gebeuren. Ik heb zelden meegemaakt dat een roofblei zich in het net kan ronddraaien. Meer nadelen weet ik eigenlijk niet te noemen in de context van hoe om te gaan met roofblei. Mij viel ook op dat geschepte vissen veel makkelijker wegzwemmen na het terugzetten. En juist daar heb ik een goed gevoel over. Het moge duidelijk zijn. Voor roofblei ben ik een voorstander van het gebruik van een schepnet. Ik zal schetsen hoe 99 van de 100 keren een roofbleivangst gaat indien deze geschept wordt:
Ik schep de vis zodra deze in de buurt van het net komt en zich ook rustig houdt. Direct gaat de vis het water uit. Op dit moment zal de vis meestal flippen. In het net draag ik de vis naar de plek waar onthaakt wordt en eventueel foto’s worden gemaakt. Er is hierdoor geen enkele kans dat de vis valt. Op het moment dat je de vis optilt voor bijvoorbeeld de foto zal vaak de vis nog een keer flippen. Goed vasthouden is dan het parool. De vis wordt weer teruggelegd in het net en zo teruggedragen naar het water. De vis zwemt meestal direct weer weg na het in het water plaatsen.
Nu anderhalf jaar lang schep ik de vis. Ook op plekken waar ik ze met de hand kan landen en het bevalt me prima.
Staartgreep en release:
Hier kan ik kort over zijn. Met één hand omvat je de staart juist voor de staartvin. Met de andere hand ondersteun je de vis onder de buik. Op deze manier zet ik vaak roofblei terug in het water. Op deze manier ook kan je goed zuurstof langs de kieuwen laten stromen. Zie bijgevoegde foto. Ik denk dat dit meer zegt dan ellenlange zinnen.
Kieuwgreep.
Dit is toch wel de moeilijkste greep om toe te passen bij de roofblei. Ik gebruik deze eigenlijk alleen bij grote roofbleien waar ik even mee op de foto wil. Zie de foto hoe je deze moet uitvoeren. Echter behoeft dit enige uitleg. Mijn hand ondersteunt alleen de harde delen van de kop. Dat is misschien op het eerste gezicht moeilijk te zien, maar met enige uitleg denk ik dat het wel duidelijk wordt.
Op de volgende foto heb ik met kleur een aantal gebieden van de kop gemarkeerd. De bijbehorende omschrijving moet duidelijk gaan maken hoe de greep werkt en ook wat je zeker niet moet doen met de kieuwgreep. Alles is weer uit eigen ervaring. Niemand heeft het me voorgedaan, dus mogelijk zijn er nog veel betere manieren. Alleen ken ik die niet.
Allereerst het belangrijkste. De roofblei heeft tussen de kieuw en de buik een dun en flexibel vlies zitten. Zie de rode cirkel. Het vlies in de cirkel is uitgerekt. Het vlies bij de andere kieuw is dat niet. Nu ben ik geen bioloog en ook geen dierenarts. Maar ik durf gerust te stellen dat het vlies een functie heeft bij het naar binnenzuigen van de prooi tijdens het jagen. Voor de roofblei is het essentieel voor het voorkomen of wegnemen van haar hongergevoel. Ook is denk ik duidelijk te zien dat het zwak is. Je kunt er haast doorheen kijken. Ik denk dat ik het niet verder hoef uit te leggen: Pak nooit een roofblei op via de kieuwgreep met één hand, maar gebruik altijd één hand ter ondersteuning van het meeste gewicht van de vis. Dit is al belangrijk bij de snoek maar voor de roofblei is het een must.
Ook van belang om te weten is dat de roofblei net zoals bij de snoek scherpe haakjes heeft op de kieuwbogen. Je kunt je vingers er behoorlijk aan bezeren.
Eén hand ter ondersteuning en één voor de kieuwgreep. Op de foto heb ik met zwart de harde randen aan proberen te geven. Althans de onderkant daarvan. De kieuwen, bijvoorbeeld (het gedeelte boven de bovenste zwarte streep), zijn helemaal hard. Indien je nu naar mijn hand kijkt op de foto dan zie je dat de bovenste harde rand op mijn duim rust. Ook is te zien dat mijn wijsvinger tegen de onderste harde rand druk met aan de andere kant van die onderste rand het midden van mijn duim. De aanzet van mijn andere vingers rust het gewicht van de vis op. Dit gebeurt via de kieuw en de toppen van die vingers drukken tegen het harde kieuwdeksel aan met aan de andere kant de binnenkant van mijn hand.
Moet het altijd met de kieuwgreep? Natuurlijk niet. Zoals op de foto hiernaast kan het ook. De kieuwgreep zorgt er wel voor dat de bek van de roofblei open gaat. Dit geeft extra mogelijkheden voor de fotograaf.
Graag verwijs ik nog naar het forum. Boven beschreven visie is voortgekomen uit ervaring en wie zegt dat het allemaal niet beter kan? Ik niet. Heb je een andere mening dan zou ik die graag willen horen. Ik heb op het forum een topic geopend waar deze meningen, maar zeker ook vragen kunnen worden neergeschreven.
Hieronder is de link naar de topic te vinden:
http://www.snoeken.net/forum/viewtopic.php?f=34&t=3589
Indien U nog niet op snoeken.net bent geregistreerd, dan kan u zich registreren via deze link:
http://www.snoeken.net/forum/index.php
Veel plezier aan de waterkant met deze prachtige rover! Het is gewoon ook genieten aan de grote rivieren in het zonnetje.